Mối quan hệ đầy phức tạp giữa John Lennon và Paul McCartney, hai trụ cột chính của ban nhạc huyền thoại The Beatles, không chỉ tạo nên những tác phẩm âm nhạc đi vào lịch sử mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến nền âm nhạc đương đại.
Những phản ứng gây hiểu lầm
Sau vụ ám sát John Lennon, Paul McCartney đã trả lời phỏng vấn bằng một câu nói ngắn gọn: “Thật buồn, phải không?”. Câu nói này đã khiến nhiều người hâm mộ thất vọng, thậm chí cho rằng Paul lạnh lùng. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài ấy là một nỗi đau sâu sắc, cùng với cảm giác tội lỗi vì cả hai chưa kịp làm lành sau khi The Beatles tan rã. Paul từng chia sẻ rằng ông đã rơi vào trạng thái đau khổ, dằn vặt và tự trách bản thân.
Tương tự, khi mẹ của Paul qua đời lúc ông 14 tuổi, phản ứng đầu tiên của ông lại là: “Giờ mình sống sao khi không còn tiền của mẹ?”. Những phản ứng có vẻ hờ hững này thực chất lại che giấu những cảm xúc phức tạp và sâu sắc bên trong Paul.
Sự đối lập tạo nên sức mạnh
Dù những xung đột gay gắt đã dần phai nhạt theo thời gian, sự khác biệt trong tính cách và phong cách âm nhạc giữa John và Paul vẫn luôn hiện hữu: John với rock nặng nề và tinh thần nổi loạn của tầng lớp lao động, trong khi Paul lại theo đuổi phong cách đại chúng dễ nghe, mang chút trưởng giả. John là một thiên tài đau khổ với những ca khúc như “Strawberry Fields Forever”, còn Paul là một người đa cảm, yếu đuối, thể hiện qua những giai điệu như “Penny Lane”.
Góc nhìn mới về mối quan hệ
Trong cuốn sách “John & Paul: A Love Story in Songs”, tác giả Ian Leslie đã đưa ra một góc nhìn mới về mối quan hệ giữa John và Paul, không đi theo những lối mòn thông thường. Ông tái hiện câu chuyện như một tình bạn “bromance” (tình anh em) đầy biến động, với những khoảnh khắc nồng nhiệt, dịu dàng, nhưng cũng đầy dữ dội, khao khát và ghen tuông.
Dù tính cách trái ngược, John và Paul là một cặp bài trùng không thể tách rời, là nguồn sức mạnh chính của The Beatles. George và Ringo, hai thành viên còn lại, được đề cập ít hơn trong cuốn sách, dường như chỉ đóng vai trò phụ. Cả hai đã cùng nhau trải qua những mất mát lớn, đặc biệt là việc mất mẹ từ khi còn nhỏ, và họ đã gửi gắm những cảm xúc khó diễn tả thành lời vào âm nhạc. Như Paul từng nói: “Bạn có thể nói với cây đàn guitar những điều mà bạn không thể nói với bất kỳ ai”.
Tác giả Leslie miêu tả rằng John và Paul thường thích áp mặt vào nhau, nhìn sâu vào mắt đối phương cho đến khi cảm thấy hòa làm một.
Hành trình âm nhạc và tình bạn
Cuốn sách điểm lại những cột mốc quen thuộc trong sự nghiệp của The Beatles: từ những ngày đầu thành lập ban nhạc The Quarrymen, đến những buổi biểu diễn ở Hamburg, Cavern, thời kỳ Beatlemania, album “Abbey Road”, buổi hòa nhạc trên sân thượng Apple, cùng với những nhân vật quan trọng như Brian Epstein, George Martin, Cynthia Lennon, Yoko Ono, Jane Asher, và Linda Eastman.
Cách tiếp cận của Leslie mang đến sự mới mẻ khi tập trung vào mối quan hệ “tâm thế kép” giữa John và Paul, xem họ như “một nhóm trong một nhóm”, “cùng sở hữu tài năng của nhau”. Ông theo chân họ từ những năm tháng tuổi trẻ trốn học chơi đàn, những buổi biểu diễn ngẫu hứng trong khách sạn, đến những đêm thu âm kéo dài đến tận khuya.
Cường độ làm việc đáng kinh ngạc tại Kaiserkeller, nơi họ chơi bảy đêm một tuần đến tận 2 hoặc 4 giờ sáng, càng làm nổi bật sự gắn bó và niềm vui mà họ chia sẻ. “Hai ta như người yêu vậy”, John từng nói, và Paul khẽ đồng tình. Ngay cả sau khi ban nhạc tan rã, họ vẫn xem mối quan hệ của mình như một cuộc hôn nhân. John gọi Paul là “vị hôn phu xa cách”, thừa nhận rằng việc kết hôn với Yoko khiến ông nhớ đến những ngày tháng “chọn Paul làm bạn đời”.
Cuộc “ly hôn” và những dư âm
Theo Leslie, cuộc “hôn nhân” này tan vỡ không phải vì sự khác biệt trong âm nhạc, mà vì họ dành ít thời gian cho nhau hơn, cùng với sự xuất hiện của những người phụ nữ mới. Cuộc hôn nhân của John với Cynthia và mối tình dài của Paul với Jane Asher không gây ảnh hưởng lớn, nhưng Yoko Ono đã trở thành một “xúc tác” mạnh mẽ. John dần trở nên phục tùng Yoko, và bà thay thế Paul trong cuộc sống của ông.
Linda Eastman thậm chí còn là một mối đe dọa lớn hơn, khi Paul để gia đình giàu có của bà quản lý tài chính của Apple, gây ra sự phẫn nộ từ John.
Sau khi The Beatles tan rã, John đã công kích Paul gay gắt trong các cuộc phỏng vấn và qua âm nhạc. Ông cho rằng những năm tháng cùng The Beatles là một sự sỉ nhục, và Paul chỉ là “gã đẹp mã” làm nhạc thị trường. Ca khúc “Yesterday” của Paul, với giai điệu ủy mị, trở thành biểu tượng cho sự chia rẽ.
Paul cảm thấy tổn thương, trong khi John đôi lúc lại rút lại những lời chỉ trích, gọi Paul là “người bạn thân nhất, sau Yoko”. Dù vậy, John cũng từng chịu tổn thương vì sự thờ ơ và tính cách áp đảo của Paul trong nhóm. Tuy nhiên, ông vẫn trìu mến gọi Paul là “người anh em”, “người thân yêu”.
Sự hòa quyện trong âm nhạc
Trong cuốn sách, Leslie thể hiện mối quan hệ giữa hai nghệ sĩ thông qua những bài hát của họ. Ông đặc biệt bị thu hút bởi cách họ làm việc “mặt đối mặt”, “áp mặt sát vào nhau rồi đắm đuối nhìn đến khi cảm thấy hòa vào đối phương”. Tiếng cười và tiếng huýt sáo cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình sáng tác của họ.
Leslie cũng đề cập đến những tranh cãi về việc ai đóng góp nhiều hơn trong các ca khúc kinh điển. John từng tuyên bố đã viết một nửa ca khúc “Eleanor Rigby” vì ghen tị với sự linh hoạt của Paul, nhưng đó chỉ là một sự phóng đại.
Tuy nhiên, trọng tâm của cuốn sách vẫn là mối quan hệ Lennon-McCartney như một tổng thể, và phép màu của những bài hát họ cùng sáng tác. Ở đó, giọng hát của họ hòa quyện đến mức khó phân biệt, và công lao cá nhân trở nên không còn quan trọng: “Họ đã hòa vào nhau đến mức điều đó không còn quan trọng”.