Manchester United, từng là bến đỗ mơ ước của biết bao tài năng trẻ, nay lại trở thành “cối xay” nghiền nát sự nghiệp của họ. Có lẽ, không một câu lạc bộ nào trong kỷ nguyên hiện đại lại sản sinh ra nhiều bi kịch bóng đá đến vậy. Jadon Sancho, viên ngọc quý của thế hệ 2000, là ví dụ tiêu biểu cho sự sa sút đáng báo động này.
Thật khó tin rằng chỉ vài năm trước, cái tên Jadon Sancho từng “gây sốt” khắp châu Âu. Anh là một cầu thủ trẻ người Anh dũng cảm rời Man City để tìm kiếm cơ hội tại Đức, và thực sự tỏa sáng rực rỡ trong màu áo Dortmund. Giữa một Bundesliga đầy tốc độ và kỷ luật chiến thuật, Sancho nổi lên như một “nghệ sĩ sân cỏ” đầy sáng tạo với những pha rê bóng khó lường, đường chuyền sắc sảo và kỹ năng xử lý bóng trong không gian hẹp hiếm thấy ở các cầu thủ Anh.
Từ năm 17 đến 21 tuổi, Sancho trở thành biểu tượng của sự thay đổi trong tư duy đào tạo cầu thủ trẻ ở Anh – dám ra đi, dám thách thức giới hạn. Anh là đại diện cho “Next Gen” – thế hệ cầu thủ Anh mang tính toàn cầu, không còn đóng khung trong lối chơi truyền thống.
Thế nhưng, khi Man United xuất hiện với bản hợp đồng trị giá 72,9 triệu bảng, Sancho lại bước vào mê cung của thất bại. Thay vì trở thành mảnh ghép hoàn hảo như kỳ vọng của Ole Gunnar Solskjaer, tài năng của anh bị bào mòn bởi một hệ thống không ổn định và chiến lược phát triển đầy mâu thuẫn. Sancho không phải mẫu cầu thủ chơi theo hệ thống cứng nhắc; anh cần sự tự do để thể hiện bản năng. Nhưng tại Man United, nơi mỗi đời huấn luyện viên lại mang một triết lý khác nhau, nơi yêu cầu thay đổi liên tục, và nơi không ai biết được ngày mai ai còn ở lại, những cầu thủ sáng tạo như Sancho thường là nạn nhân đầu tiên.
Sau khi Solskjaer ra đi, Erik ten Hag – người nổi tiếng với triết lý kỷ luật cao – không thể tìm được tiếng nói chung với Sancho. Căng thẳng lên đến đỉnh điểm khi Ten Hag công khai chỉ trích, còn Sancho đáp trả trên mạng xã hội. Mối quan hệ rạn nứt đến mức không thể hàn gắn, khiến anh bị đẩy khỏi đội hình và phải chuyển đến Chelsea theo dạng cho mượn.
Dẫu vậy, thời gian ở Chelsea cũng không cứu vãn được hình ảnh của Sancho. Một vài khoảnh khắc tích cực, một bàn thắng trong trận chung kết Europa Conference League, không thể che giấu sự thật rằng Sancho giờ đây không còn là lựa chọn hàng đầu mà chỉ là một cái tên trong danh sách “khó bán” của Man United.
Việc đổ lỗi hoàn toàn cho Sancho là điều dễ dàng, bởi anh từng từ chối cơ hội ở Man City, rời bỏ Watford và nhiều lần làm mất lòng câu lạc bộ chủ quản. Tuy nhiên, cũng không thể bỏ qua trách nhiệm của Man United – một đội bóng quá dễ dãi trong chính sách chuyển nhượng, quá nóng vội trong kỳ vọng và quá thiếu kiên nhẫn với các tài năng trẻ.
Man United không chỉ thất bại với Sancho. Họ từng thất bại với Paul Pogba, Romelu Lukaku, và gần đây là Antony – những bản hợp đồng “bảo chứng thành công” nhưng lại trôi dạt theo cùng một kịch bản: giá cao, kỳ vọng lớn, kết cục thất vọng.
Bản thân Sancho cũng là nạn nhân của kỳ vọng không tưởng. Từ việc là cầu thủ sinh năm 2000 đầu tiên được triệu tập lên tuyển Anh, đến hình ảnh của một người hùng trẻ bị phân biệt chủng tộc sau Euro 2020 – áp lực đè nặng lên đôi vai anh không chỉ là bóng đá mà còn là biểu tượng xã hội. Và không phải ai cũng đủ mạnh mẽ để đứng vững dưới ánh đèn chói lóa đó.
Sự sa sút của Sancho không chỉ là câu chuyện riêng lẻ. Nó phản ánh một thực trạng sâu rộng: bóng đá hiện đại đang tiêu thụ tài năng nhanh hơn bao giờ hết. Những cầu thủ mới 21, 22 tuổi đã bị xem là “hết thời” chỉ vì không đạt kỳ vọng ngay lập tức. Thị trường chuyển nhượng, truyền thông và cả người hâm mộ – tất cả đang góp phần tạo nên áp lực không tưởng cho thế hệ cầu thủ trẻ.
Với Man United, Sancho là lời nhắc nhở đắt giá rằng tiền không thể mua sự phát triển. Và với phần còn lại của bóng đá Anh, đó là bài học rằng một hệ thống tốt không chỉ tạo ra tài năng mà còn phải biết bảo vệ và hướng dẫn họ vượt qua những giai đoạn khó khăn nhất.
Sancho có thể chưa hết thời. Anh vẫn còn thời gian, nếu biết chọn đúng môi trường để bắt đầu lại. Nhưng dù tương lai có ra sao, sự nghiệp của anh đến nay vẫn là bản tóm lược sắc nét nhất cho một thế hệ tài năng lớn lên trong ánh hào quang – và bị nuốt chửng bởi chính kỳ vọng mà họ tạo ra.