Không chỉ tạo nên cơn sốt phòng vé, bộ phim chiến tranh Việt Địa đạo còn khơi dậy nhiều luồng tranh luận trên mạng xã hội – đặc biệt xoay quanh nhân vật Út Khờ, cô du kích trẻ bị đồng đội xâm hại trong bối cảnh khốc liệt của chiến tranh.
Khi địa đạo không chỉ tối tăm bởi bom đạn
Chỉ sau chưa đầy hai tuần công chiếu, Địa đạo thu về 120 tỷ đồng, một con số đáng nể cho dòng phim chiến tranh Việt. Được thực hiện bởi đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, bộ phim không đơn thuần khắc họa cuộc kháng chiến gian khổ mà còn mở ra một cánh cửa khác – nơi người xem được nhìn thấy tâm lý, cảm xúc và những góc khuất đầy mâu thuẫn của con người thời loạn.
Điều này thể hiện rõ nhất ở nhân vật Út Khờ – một nữ du kích trẻ, yêu đời, yêu ca hát và mang trong mình nét trong sáng của tuổi đôi mươi. Thế nhưng, chính sự trong sáng ấy lại bị giẫm đạp một cách tàn nhẫn trong một đêm định mệnh – khi cô bị một người đồng đội cưỡng bức trong bóng tối mà không rõ danh tính.
Không phản kháng, không kêu cứu, cô im lặng bước tiếp hành trình chiến đấu cho đến khi sắp mất mạng, mới hé lộ với Ba Hương – một đồng đội thân thiết – rằng mình đã có thai, và cũng không biết ai là cha đứa bé.
Một tuyến truyện gây tranh cãi dữ dội
Từ khi phim ra rạp, câu chuyện của Út Khờ trở thành tâm điểm tranh luận. Trong khi nhiều người khen đạo diễn dũng cảm khi dám đi sâu vào bi kịch của người phụ nữ trong chiến tranh, thì không ít ý kiến cho rằng chi tiết Út Khờ bị xâm hại là không cần thiết, thậm chí làm hoen ố hình ảnh người du kích – vốn luôn gắn liền với lòng quả cảm và sự kiên cường.
Một số khán giả đặt dấu hỏi về logic câu chuyện: Tại sao Út Khờ lại im lặng? Vì sao cô không tìm cách tố cáo? Chi tiết này liệu có hợp lý với bối cảnh và tính cách nhân vật?
Bên cạnh đó, cảnh Út Khờ yếu đuối buông xuôi trong thời khắc sinh tử cũng bị cho là đi ngược với tinh thần chiến đấu của người lính – đặc biệt là một cô gái từng thắp sáng tinh thần cả đội bằng tiếng hát giữa lòng địa đạo.
Bùi Thạc Chuyên: “Tôi không kể để gây sốc”
Đối diện với làn sóng dư luận, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên cho biết ông không đưa chi tiết nhạy cảm này vào phim để giật gân hay gây sốc. Mục đích của ông là khắc họa con người thật trong chiến tranh – những cá nhân với đầy đủ nỗi sợ hãi, cảm xúc, sai lầm và cả sự tổn thương.
“Tôi không tô vẽ hình tượng người lính như những anh hùng phi thường. Họ là những con người trẻ tuổi, sống thật, yêu thật và sai lầm thật. Chính điều đó mới làm nên sự vĩ đại trong sự hy sinh của họ”, đạo diễn chia sẻ.
Địa đạo không dẫn dắt người xem bằng những tuyên ngôn hùng hồn, mà mở ra những khoảng trống để khán giả tự lấp đầy bằng suy nghĩ và cảm nhận riêng. Và trong khoảng trống đó, nhân vật Út Khờ trở thành một biểu tượng cho nỗi đau âm thầm mà nhiều phụ nữ từng phải chịu đựng – cả trong chiến tranh lẫn thời bình.
Từ bi kịch đến hy vọng
Dù phải chịu đựng biến cố lớn, câu chuyện của Út Khờ không chỉ gói gọn trong khổ đau. Cô nhận được sự cảm thông và bảo vệ từ hai người đồng đội: Ba Hương và đội trưởng Bảy Theo. Họ không chối bỏ trách nhiệm, mà ngược lại, chủ động lên tiếng, tìm cách đòi lại công bằng cho cô gái trẻ.
Hành động của họ cũng chính là thông điệp nhân văn mà phim muốn truyền tải: ngay cả trong bóng tối của địa đạo, của chiến tranh và của nỗi đau, con người vẫn có thể thắp sáng hy vọng bằng tình người và sự cảm thông.
Ba Hương muốn đưa kẻ phạm tội ra tòa án binh, còn Bảy Theo – người đội trưởng cứng rắn – lại chọn một cách khác: đứng ra “làm chồng” của Út Khờ, để cô không còn mang thân phận đơn độc, để đứa bé trong bụng cô có một người cha.
Cái nhìn khác về người lính
Với Địa đạo, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã dũng cảm từ bỏ hình mẫu người lính hoàn hảo trong phim chiến tranh truyền thống. Thay vào đó là những chân dung vừa lấm lem, vừa sống động – nơi sự yếu đuối, bất lực và cả tội lỗi cùng tồn tại với lòng quả cảm và tình yêu thương.
Như lời nhà văn Hemingway từng viết: “Thế giới này làm tổn thương tất cả chúng ta. Nhưng sau đó, nhiều người trở nên kiên cường chính tại nơi họ từng gục ngã”. Út Khờ có thể không phải là một chiến binh hoàn hảo, nhưng câu chuyện của cô chính là một lát cắt sâu sắc, nhức nhối và chân thực về chiến tranh – một cuộc chiến không chỉ có bom đạn, mà còn là cuộc chiến với những tổn thương của con người.
