Mới đây, ca sĩ Vũ Cát Tường đã khiến người hâm mộ không khỏi lo lắng khi công khai về tình trạng sức khỏe của bản thân. Nữ ca sĩ tiết lộ mình mắc bệnh viêm gan siêu vi B, phải duy trì việc uống thuốc hàng ngày và thực hiện tầm soát ung thư định kỳ.
Cụ thể, trong một chương trình truyền hình, Vũ Cát Tường chia sẻ: “Tôi cũng đang bị bệnh viêm gan siêu vi B giống ba, uống thuốc hàng ngày và ba tháng đi tầm soát ung thư. Vì với những người bị di truyền như tôi thì rất dễ bị ung thư. Thực ra, từ khi tôi học cấp 2 đã được ba đưa đi cùng mỗi lần ba đến khám ở bệnh viện. Nhưng trong số 3 người con, chỉ có mình tôi bị bệnh này, hai người còn lại không bị lây bệnh từ ba”.
Những chia sẻ này của Vũ Cát Tường đã nhanh chóng thu hút sự chú ý và gây ra nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận. Cách diễn đạt của nữ ca sĩ đã vô tình dẫn đến những hiểu lầm về bản chất của căn bệnh này.
Góc nhìn y học: Viêm gan B không di truyền theo gene
Theo lời kể của Vũ Cát Tường, việc ba cô từng mắc viêm gan B, tiến triển thành ung thư và qua đời đã khiến cô cho rằng mình “giống ba” và chịu ảnh hưởng từ yếu tố di truyền. Tuy nhiên, dưới góc độ y học, viêm gan B không phải là bệnh lây truyền từ cha sang con thông qua đường máu hay gene. Virus viêm gan B (HBV) chủ yếu lây nhiễm qua ba con đường chính: đường máu (truyền máu, dùng chung kim tiêm…), quan hệ tình dục không an toàn và từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở. Trong trường hợp của Vũ Cát Tường, có khả năng cô đã bị lây nhiễm từ cha thông qua mẹ, do mẹ và cha có sinh hoạt chung, sau đó virus được truyền sang con.
Một điểm đáng lưu ý là nếu người mẹ nhiễm viêm gan B cấp tính (thời gian mắc bệnh dưới 6 tháng), sau khi sinh con, hệ miễn dịch của mẹ có thể tự đào thải virus và sản sinh kháng thể, giúp mẹ không bị tái nhiễm. Việc Vũ Cát Tường là con đầu lòng trong gia đình cũng có thể là một yếu tố lý giải vì sao những người con sau đó không mắc bệnh viêm gan B. Do đó, cách sử dụng cụm từ “giống ba” hay “do di truyền” trong phát ngôn của Vũ Cát Tường dễ gây ra sự nhầm lẫn rằng căn bệnh này có yếu tố gene, điều này không chính xác về mặt chuyên môn.
Viêm gan B và ung thư: Không phải là “án tử”
Bên cạnh vấn đề di truyền, việc Vũ Cát Tường cho rằng viêm gan B “không chữa được” và “con người bất lực trước ung thư” cũng tạo ra nhiều tranh luận. Thực tế, viêm gan B tồn tại ở hai dạng: viêm gan B cấp tính (mới nhiễm) và viêm gan B mạn tính. Viêm gan B cấp tính có khả năng tự khỏi ở phần lớn người trưởng thành có hệ miễn dịch khỏe mạnh. Thống kê cho thấy khoảng 90-95% người lớn bị nhiễm viêm gan B cấp tính có thể tự hồi phục hoàn toàn mà không cần điều trị đặc hiệu.
Đối với viêm gan B mạn tính, hiện tại y học chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, đã có các loại thuốc kháng virus giúp kiểm soát sự nhân lên của virus một cách hiệu quả, từ đó ngăn chặn nguy cơ tiến triển thành các biến chứng nguy hiểm như xơ gan và ung thư gan. Vũ Cát Tường chia sẻ đã mắc bệnh từ lâu và hiện vẫn đang duy trì việc uống thuốc hàng ngày, điều này cho thấy có khả năng cô đang mắc viêm gan B mạn tính. Theo các thông tin y học đã được công bố, người bệnh viêm gan B mạn tính hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh và sinh hoạt bình thường nếu tuân thủ đúng phác đồ điều trị và thực hiện tầm soát định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ. Tương tự, trong lĩnh vực ung thư, nhiều loại ung thư ngày nay đã có thể điều trị thành công nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, không còn là “án tử” như quan niệm trước đây.
Cẩn trọng trong phát ngôn về sức khỏe
Những chia sẻ của Vũ Cát Tường xuất phát từ trải nghiệm cá nhân và những cảm xúc chân thật khi chứng kiến người thân đối diện với bệnh tật và bản thân cũng đang phải điều trị mỗi ngày. Tuy nhiên, với vai trò là một người nổi tiếng có sức ảnh hưởng lớn đến công chúng, việc phát ngôn về các vấn đề sức khỏe, đặc biệt là các bệnh lý mạn tính hoặc ung thư, cần được cân nhắc kỹ lưỡng và đi kèm với sự kiểm chứng chuyên môn. Điều này nhằm tránh gây ra những hiểu lầm không đáng có hoặc tạo ra tâm lý tiêu cực, hoang mang trong cộng đồng. Bởi lẽ, chỉ một câu nói thiếu chính xác hoặc diễn đạt không rõ ràng cũng có thể tạo ra những làn sóng dư luận tiêu cực, đặc biệt khi các bệnh lý này ngày càng trở nên phổ biến và cần được truyền thông bằng những thông tin y tế chính xác.
Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan do virus HBV gây ra. Virus này có thể tồn tại âm thầm trong cơ thể người bệnh trong nhiều năm mà không biểu hiện triệu chứng rõ rệt, nhưng lại âm thầm gây ra những tổn thương gan mạn tính, dẫn đến xơ gan và thậm chí là ung thư gan. Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ nhiễm HBV cao nhất trên thế giới, với khoảng 10-20% dân số (tương đương 8-16 triệu người) mang virus viêm gan B. Viêm gan B cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra 70-80% các trường hợp ung thư gan tại Việt Nam.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhấn mạnh là viêm gan B không phải là một dấu chấm hết. Người bệnh hoàn toàn có thể sống chung một cách an toàn và khỏe mạnh với căn bệnh này nếu chủ động kiểm soát, điều trị đúng cách và có những hiểu biết chính xác về bệnh. Sự tỉnh táo trong việc tiếp cận thông tin y tế và lan tỏa những kiến thức đúng đắn trong cộng đồng chính là “vũ khí” hiệu quả nhất để ngăn chặn những “sát thủ giấu mặt” này gây ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần và tâm lý của những người mắc bệnh.
