Một bộ phim tài liệu quý giá mang tên “Victory Vietnam”, ghi lại những cảm xúc và sự ủng hộ nồng nhiệt của người dân Thụy Điển đối với Việt Nam trong ngày đất nước thống nhất năm 1975, vừa lần đầu tiên ra mắt công chúng sau hành trình đầy bất ngờ suốt nửa thế kỷ bị thất lạc.
Vào ngày 30 tháng 4 năm 1975, đánh dấu thắng lợi lịch sử của Việt Nam trong cuộc chiến tranh giải phóng, niềm vui không chỉ ngập tràn khắp dải đất hình chữ S mà còn lan tỏa đến nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Thụy Điển. Những khoảnh khắc xúc động về tình cảm quốc tế này đã được đạo diễn Bo Öhlén cùng các đồng nghiệp tại Đài Truyền hình Thụy Điển ghi lại trong bộ phim tài liệu dài 28 phút mang tên “Victory Vietnam”.
Ngay sau khi hoàn thành, đạo diễn Bo Öhlén đã sao chép phim ra một bản và gửi về Việt Nam với mong muốn chia sẻ tác phẩm. Tuy nhiên, do điều kiện liên lạc thời bấy giờ còn hạn chế, ông không nắm được liệu bộ phim có đến nơi hay đơn vị nào đã tiếp nhận. Theo thời gian, bộ phim dần bị thất lạc và chìm vào quên lãng suốt gần 50 năm.
Mãi đến năm ngoái (2024), trong một lần tình cờ tìm kiếm tại Thư viện Hoàng gia Thụy Điển, ông Öhlén đã phát hiện một tệp dữ liệu được lưu trữ và hết sức xúc động khi tìm lại được bộ phim quý giá tưởng chừng đã mất.
Bộ phim “Victory Vietnam” là bức tranh sống động về sự hưởng ứng nồng nhiệt của người dân Thụy Điển đối với ngày Việt Nam thống nhất. Các thước phim ghi lại hình ảnh lãng mạn và tinh thần yêu tự do: những ông bố bà mẹ trẻ hào hứng bế con xuống đường ăn mừng, các thiếu nữ kết những vòng hoa tươi trao tặng cho người lạ như một biểu tượng của tình hữu nghị.
Họ cùng nhau hát vang bằng tiếng Thụy Điển với những lời ca ý nghĩa, thể hiện sự đồng lòng với Việt Nam: “Như làn gió mang khói từ Hải Phòng, Việt Nam rất gần, như lời hứa rằng những kẻ áp bức sẽ bị lật đổ”.
Đặc biệt, bộ phim còn ghi lại cảnh Đại sứ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Thụy Điển lúc bấy giờ, ông Nguyễn Việt, phát biểu tại một sự kiện. Trên sân khấu, ông đã cất giọng hò đầy cảm xúc: “Khao khát trăm năm mãi đợi chờ. Hôm nay vui đến ngỡ trong mơ. Một trời chân lý xanh không tưởng. Mặt đất bình yên rất trẻ thơ”. Phần biểu diễn này đã nhận được tràng vỗ tay hưởng ứng nồng nhiệt từ hàng nghìn người tham dự buổi meeting ngày 1 tháng 5 năm 1975, với ước tính khoảng 15.000 người.
Bộ phim “Victory Vietnam” chưa từng được công bố rộng rãi tại cả hai nước trước đây. Nhân dịp tái phát hiện, một số kênh truyền hình ở Thụy Điển đã đăng tải các trích đoạn ngắn. Thông qua Đại sứ quán Thụy Điển tại Việt Nam, đạo diễn Bo Öhlén một lần nữa gửi tặng tác phẩm này đến Việt Nam.
Sau các buổi làm việc và phối hợp, Viện phim Việt Nam đã tiếp nhận tài liệu quý giá này, tiến hành dịch thuật và tổ chức ra mắt khán giả đúng dịp kỷ niệm 50 năm ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 – 30/4/2025).
Sự tái ngộ bất ngờ của bộ phim “Victory Vietnam” sau nửa thế kỷ không chỉ là câu chuyện xúc động về hành trình tìm lại một tác phẩm bị lãng quên, mà còn là minh chứng sống động về tình cảm quốc tế cao đẹp, sự ủng hộ mà bạn bè Thụy Điển dành cho Việt Nam trong thời khắc lịch sử trọng đại. Việc bộ phim được ra mắt đúng dịp kỷ niệm 50 năm càng làm tăng thêm ý nghĩa, giúp thế hệ hiện tại hiểu thêm về sự đồng hành quý báu của bạn bè quốc tế trong những năm tháng khó khăn nhưng hào hùng của dân tộc.
